ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΝΤΡΟΠΙΑΣ (ApEn) ΣΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ EΛΕΓΧΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

 Π. Καρκαλούσος, Μ. Κυπριανού, Μ. Αλεβιζάκη, Α. Σουβατζόγλου

Εισαγωγή

Η διαφορά ως προς την ευταξία δύο χρονοσειρών μπορεί να ποσοτικοποιηθεί με την χρήση ενός πολύπλοκου αλγόριθμου, της προσεγγιστικής εντροπίας (Approximate Entropy, ApEn). H ApEn επινοήθηκε το 1991 από τον S.Pincus και ο υπολογισμός της εδράζεται στον αριθμό των τιμών της χρονοσειράς (μήκος, Ν) που μετρούνται αλληλοδιαδόχως κατά τακτά χρονικά διαστήματα, στο πλήθος των τιμών με τις οποίες συγκρίνεται κάθε τιμή της χρονοσειράς (παράθυρο, m) και στο φίλτρο (r) που ορίζει το στατιστικό θόρυβο της χρονοσειράς. Όσο μεγαλύτερη είναι η ApEn τόσο μικρότερη η ευταξία της χρονοσειράς.

Σκοπός

Κατά πόσον ο προσδιορισμός ApEn σε χρονοσειρές προτύπων διαλυμάτων (control), όπως χρησιμοποιούνται στον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας στην Κλινική Χημεία, μπορεί να αναδείξει διαφορές που δεν αποκαλύπτονται από την εφαρμογή των κριτηρίων Westgard.

Υλικό-Μέθοδος

Μετατράπηκε ο μαθηματικός αλγόριθμος σε κώδικα της γλώσσας προγραμματισμού Visual Basic. O κώδικας αυτό ενσωματώθηκε σε λογιστικό φύλλο Excel στο οποίο δημιουργήθηκαν πλήθος τεχνητών σειρών οι οποίες περιείχαν τυχαία ή συστηματικά σφάλματα. Οι τεχνητές σειρές χρησιμοποιήθηκαν στην μελέτη της μεταβολής του ApEn σε διαφορετικού είδους κα μεγέθους σφαλμάτων.

Αποτελέσματα

Ασφαλής υπολογισμός ApEn απαιτεί τουλάχιστον 120 και r=0,2 SD, SD: τυπική απόκλιση της χρονοσειράς. Η ApEn εντοπίζει μικρά συστηματικά σφάλματα που δεν εντοπίζονται με τα κριτήρια Westgard. Δεν μπορεί όμως να διακρίνει τους διαφορετικούς τύπους σφαλμάτων και το μέγεθος τους. Σε σειρές control με πολύ μικρό CV η ApEn εντόπισε διαφορές στην ευταξία μεταξύ χειμερινών και θερινών περιόδων.

Συμπεράσματα

Η ApEn αναδεικνύει μεν διαφορές στην ευταξία χρονοσειρών δύο διαφορετικών αναλυτών και του προσδιορισμού του ίδιου αναλυτή με διαφορετικούς αυτόματους αναλυτές όχι όμως τυχαία κα συστηματικά σφάλματα στις χρονοσειρές control. Ως εκ τούτου δεν αντικαθιστά τα κριτήρια Westgard.

Tελευταία ενημέρωση:  Δευτέρα Σεπτεμβρίου 07, 2009